
ŻELAZO prof. Iwona Wawer
W organizmie człowieka jest 3-5 g żelaza, z czego ok. 70 % jest związane w hemoglobinie (26% w ferrytynie, 3% w mioglobinie). Białka te to czerwone barwniki krwi, a ich rola polega na dostarczaniu tlenu do komórek i tkanek. Cząsteczka hemu ma w centrum jon żelaza: Fe(II) lub Fe(III), ale formy utlenionej (methemoglobiny) jest tylko 1,8%. Żelazo jest też magazynowane jako zapasowe (ferrytyny, hemosyderyny).
Żelazo pobudza krwiotwórczą rolę szpiku, zapobiega anemii, wpływa na wzrost organizmu i jego obronę immunologiczną.
Obserwowano zależność pomiędzy niedoborem żelaza u dzieci, a ich gorszym rozwojem fizycznym i umysłowym.
Problem nie dotyczy głównie niedożywionych dzieci w krajach rozwijających się, ale lokalnie występuje też w Europie. Anemia u dzieci poniżej 2-giego roku życia powoduje, że mają one problemy z koordynacją ruchową, mówieniem, koncentracją uwagi. Suplementacja żelazem ma korzystny wpływ również na przedszkolaki (2-5lat).
Niedobór żelaza spotyka się czasem u starszych dzieci, zwłaszcza u nastolatek. Może to być problem gorszej absorpcji żelaza, a nie jego braku w diecie.
ŻRÓDŁA ŻELAZA
W diecie Polaka głównym źródłem (30%) żelaza są produkty zbożowe oraz mięso (30%), w mniejszym stopniu warzywa, ziemniaki i owoce. Najlepiej przyswajane jest żelazo z produktów mięsnych (hemowe), gorzej to pochodzące z warzyw i zbóż, ale i tak organizm przyswaja średnio ok. 10% żelaza ze zjedzonych pokarmów. Wchłanianie żelaza ułatwia witamina C, dlatego dobrym rozwiązaniem jest picie soków owocowych, które poprawiają wchłanianie żelaza ze zbóż i warzyw.
UWAGA: nadmiar żelaza w organizmie może sprzyjać powstawaniu chorób neurodegeneracyjnych.
Suplementy diety dla Ciebie, prof. Iwona Wawer, Wyd. II rozszerzone, Wydawnictwo Wektor, str.119-120.