Odpowiedzialność jest ściśle związana z naszym osobowym sposobem istnienia. 

Nasze życie jest w istocie historią spotkania z Bogiem. Przytoczona scena z pukaniem pokazuje, że potrzeba, aby nas ktoś zawołał, byśmy się obudzili. 

Z człowiekiem jako osobą wiąże się jego „ja”. Mówi o tym pierwsza część sentencji soborowej. Bóg stworzył człowieka, aby był sobą. 

Kto jest człowiekiem, który pragnie żyć i być szczęśliwym? Kto z nas jest takim człowiekiem? To pytanie może budzić zdziwienie. Przecież każdy człowiek pragnie żyć i być szczęśliwy! 

W powszechnym przekonaniu wejście w politykę wiąże się z udziałem w sprawach moralnie wątpliwych. Jest to jeden z najważniejszych argumentów, dla których ludzie moralnie uczciwi dystansują się do polityki i nie chcą się w niej udzielać, bojąc się utracić własną uczciwość.

W czym mnisi mogą pomóc osobom świeckim w kształtowaniu ich ducha? Przede wszystkim powinni oni być żywymi świadkami prawdziwości Ewangelii i „ekspertami” w odczytywaniu obecności Boga w życiu na co dzień. Właściwym miejscem, w którym to świadectwo się ujawnia, jest wspólnota klasztorna.

W życiu monastycznym tym zasadniczym sensem i ukierunkowaniem jest szukanie Boga i oddawanie mu czci we wszystkim. „Aby we wszystkim był Bóg uwielbiony”, to autentyczne hasło św. Benedykta. 

Każde życie jest świadectwem. Ale czego jest świadectwem?! Zawsze odnosi się ono do wartości. 

Wydaje się zatem, że podstawowym działaniem lidera jest takie organizowanie pracy i działalności podległej mu firmy czy jednostki, aby cierpień nie było lub były zredukowane do minimum.

Skąd jednak wiemy, kiedy idziemy do przodu, kiedy się rozwijamy, a kiedy z kryzysu przechodzimy do degradacji?

Jaka prawda wyzwala?

Zauważmy, że już sam naturalny rozwój człowieka poczynając od dzieciństwa poprzez młodość, wiek dojrzały i starość przechodzi przez szereg kryzysów, które przynoszą inne spojrzenie na świat i życie. 

Jeżeli rzeczywiście „bez Boga ani do proga”, to trzeba starać się o żywą więź z Nim. 

 Istotą duchowego wzrastania jest autentyczna więź osobowa, która musi się wyrazić czynem. 

Odpowiedzialność wykraczająca poza zakres, nad którym można panować, w sposób szczególny dotyczy przeszłości i rozwoju. W tej dziedzinie potrzeba mieć „nosa”.